محلهایدهآل من، مکانی است که بر اساس ملاکها و شاخصهای معین اداره میشود. این ملاکها و شاخصها باید شامل معیارهای مختلفی درباره محله باشند. مدیران و انجمنهای محله نیز باید این ملاکها و شاخصها را رعایت کنند. در ادامه، ۱۷ ویژگی و شاخص محلهایدهآل را بررسی خواهیم کرد:
- بالا بودن امکانات رفاهی و کیفیت خدمات عمومی: محلهایدهآل باید دارای امکانات رفاهی مناسب و خدمات عمومی با کیفیت باشد.
- پایین بودن شاخص آسیبهای اجتماعی و زمینههای بزهکاری: در محلهایدهآل، میزان آسیبهای اجتماعی و زمینههای بزهکاری باید حداقل باشد.
- بالا بودن شاخص امنیت و انضباط اجتماعی: امنیت و انضباط اجتماعی در محلهایدهآل باید بسیار بالا باشد.
- برخورداری از منابع و زیرساختهای شهری: محلهایدهآل باید از منابع و زیرساختهای شهری بهرهبرداری کند و به آنها دسترسی داشته باشد.
- بالا بودن شاخص تعلق اجتماعی ساکنان به محله: ساکنان محله باید احساس تعلق به محله را برترین حس خود بدانند.
- مطلوب بودن وضعیت بهداشت عمومی و محیط زیست شهری: وضعیت بهداشت عمومی و محیط زیست در محلهایدهآل باید به حداکثر سطح مطلوبی دست یابد.
- ارائه خدمات مناسب و آسان به شهروندان توسط سازمانهای خدمات شهری: سازمانهای خدمات شهری باید خدمات مناسب و آسان را به شهروندان محلهایدهآل ارائه کنند.
- تأمین فضاهای فرهنگی و اجتماعی متناسب با جمعیت و وسعت محله: فضاهای فرهنگی و اجتماعی در محلهایدهآل باید با توجه به جمعیت و وسعت محله مناسب و کافی باشند.
- مدیریت و کنترل عوامل مخاطرهآمیز موجود در محله: مدیریت محله باید عوامل مخاطرهآمیز را کنترل و مدیریت کند.
- بالا بودن میزان مشارکت شهروندان در اداره امور محله: شهروندان محله باید به طور فعال در اداره امور محله شرکت کنند.
- توسعه گروههای داوطلب و همیار محله: تشکیل گروههای داوطلب و همیار در محلهایدهآل برای حل مسائل و ارتقای زندگی مشترک ضروری است.
- بالا بودن فاکتورهای نشاط و سرزنده بودن شهروندان: شهروندان محله باید از نشاط و سرزندگی برخوردار باشند.
- آگاهی ساکنان با حقوق و تکالیف شهروندی و مهارتهای مرتبط با آن: ساکنان محله باید آگاهی کافی درباره حقوق و تکالیف شهروندی و مهارتهای مرتبط با آن داشته باشند.
- تدوین سند توسعه محله و تلاش برای اجرای درست برنامهها و اهداف تعیین شده: در محلهایدهآل، سند توسعه محله باید تدوین شده و برنامهها و اهداف آن به درستی اجرا شوند.
- ترویج اخلاق اسلامی و تکریم خوبیها و صیانت از فرهنگ غنی ایرانی – اسلامی: محلهایدهآل باید اخلاق اسلامی را ترویج داده و از فرهنگ غنی ایرانی – اسلامی محافظت کند.
- توجه عادلانه به نیازهای تمام گروههای جمعیتی محله بدون سوگیری و تبعیض: مدیریت محله باید به نیازهای تمام گروههای جمعیتی محله به صورت عادلانه توجه کند و از سوگیری و تبعیض خودداری کند.
- حفظ و مستندسازی تاریخچه محله و اجرای برنامههایی که موجب آشنایی شهروندان با همدیگر میشود: تاریخچه محله باید حفظ و مستندسازی شود و برنامههایی اجرا شود که باعث آشنایی شهروندان با یکدیگر شود.
شرط تحقق این ملاکها و شاخصها در محلههای شهر تهران، وجود یک سازمان و ساختار اجتماعی منسجم در تمام محلههای شهر است. به عبارت دیگر، تشکلهای اجتماعی محلی مانند شورایاریها، که با مشارکت مستقیم مردم تشکیل میشوند و در میان مدیریت شهری به عنوان واسطه عمل میکنند، میتوانند احساس تعلق مردم به محله را تقویت کنند و مدیریت شهری را در جهت شناسایی نیازهای واقعی مردم و تأمین آنها هدایت کنند، در نتیجه رضایت مردم را افزایش دهند.
ابراهیم علی پور
پژوهشگر علوم ارتباطات اجتماعی
