1. صفحه اصلی
  2. محله های تهران
  3. محله بریانک تهران (نقشه + تاریخچه + دلیل نامگذاری + راه دسترسی)
بریانک

محله بریانک تهران (نقشه + تاریخچه + دلیل نامگذاری + راه دسترسی)

محله بریانک تهران یکی از محله‌های منطقه ۱۰ تهران است. محله بریانک از جمله محله‌های قدیمی و شناسنامه دار تهران است که از دوران قدیم زندگی در بریانک در جریان بوده است. تاریخچه محله بریانک با تاریخچه مناطقی مانند قلعه جی پیوند خورده و در دویست سال گذشته همواره جزء مناطق آباد تهران بوده است. میدان بریانک محل تقریبی قلعه بریانک یا قلعه بیرونی بود که نام بریانک نیز از روی این قلعه گرفته شد. امکانات زندگی در محله بریانک در شرایط مناطق مرکزی تهران است و قیمت آپارتمان در بریانک نیز در سطح متوسط قیمت خانه در تهران قرار دارد.

محله بریانک تهران کجاست؟

محله بریانک تهران از جمله محله‌های منطقه ۱۰ تهران است. محله بریانک از شمال با خیابان کمیل، از جنوب با خیابان قزوین، از غرب با خیابان خوش جنوبی و خیابان عرب و از شرق با خیابان نواب محدود شده است و با محله‌های سلسبیل، هفت چنار، باغ خزانه، بلور‌سازی، گمرک، خیابان جمهوری، محله مخصوص و میدان حر مجاورت دارد. محله بریانک در محدوده‌ای قرار دارد که در سه طرف آن جاده قدیم قزوین، باغ شاه قدیم و منطقه سلسبیل قدیم قرار گرفته‌اند.

تاریخچه محله بریانک

بسیاری می‌پندارند که نام بریانک و تاریخچه آن از بریانی خوردن یکی از شاهان قاجار که احتمالاً ناصرالدین شاه بود، گرفته شده است. این روایت مشهور درباره تاریخچه این محله بسیار نقل شده است. در اینکه این روایت صحیح باشد، اسناد معتبری وجود ندارد و تنها روایتی شفاهی بر بریانی خوردن شاهان قاجار در بریانک وجود دارد و شاید هم نتوان این روایت مشهور را درباره بریانک رد کرد. اما به قطع یقین می‌توان گفت که دلیل نامگذاری بریانک و تاریخچه آن محدود به بریانی خوردن شاهان قاجاری در این منطقه نیست، بلکه مجموعه‌ای از عوامل دیگر وجود دارد که تاریخچه بریانک در گذشته، به آن‌ها باز می‌گردد و دلیل نامگذاری بریانک نیز از جایی دیگر به امروز رسیده است.

بریانک در گذشته منطقه‌ای آباد بود که در محدوده روستا و قلعه جی قرار داشت. بریانک در بیرون حصار شاه تهماسب قرار داشت و جزء توابع روستای غار بود. چند عامل مشخص در تاریخچه بریانک نقشی تعیین‌کننده داشت.

  1.  بریانک در شمال جاده قدیم قزوین قرار داشت. مسافران تهران قزوین از جنوب بریانک تردد می‌کردند و وجود بریانک در شمال جاده قزوین عامل مهمی در شکل‌گیری منطقه‌ای مسکونی در صده‌های گدشته بود و از اینجا می‌توان سابقه سکونت در بریانک را حتی تا چند صد سال تخمین زد.
  2.  بریانک در مجاورت باغ شاه در جایی که امروز آن را با نام میدان حر می‌شناسیم قرار داشت. وجود باغ شاه قدیم در شرق بریانک در زمان قاجار، این منطقه را در مرکز توجه درباریان قاجار قرار داد و باعث شد تا در زمان قاجار توجه بیشتری به بریانک شود و داستان معروف بریانی خوردن ناصرالدین شاه در بریانک نیز مربوط به همین دوره بود.
  3.  بریانک جزئی از قلعه جی قدیم بود. در گذشته روستای جی دارای دو قلعه مشهور بود. قلعه جی، قلعه اصلی این روستا بوده و قلعه‌ای در بیرون جی قرار داشت که به آن قلعه بیرونی یا قلعه بیرونک می‌گفتند.
    این سه عامل از مهمترین عوامل تشکیل دهنده تاریخچه بریانک بود.
  4. وجود بقعه امامزاده معصوم در مجاورت بریانک که نشان دهنده قدمت تاریخی منطقه هفت چنار و بریانک است.

دلیل نامگذاری بریانک، قلعه بیرونک

دلیل نامگذاری بریانک قلعه‌ای در این منطقه به نام قلعه بیرونک بود. قلعه بیرونک قلعه‌ای بود که در زمان قاجار و یا صفویه، ساکنین منطقه در آن زندگی می‌کردند. قلعه بیرونک احتمالاً در جایی قرار داشت که امروزه میدان بریانک شده است. این قلعه، سالیان سال از ساکنین منطقه در مقابل تهاجمات خارجی محافظت می‌کرد. دلیل نامگذاری قلعه بیرونک نیز این بود که این قلعه در حوزه روستای جی قرار داشت. قلعه جی، قلعه اصلی منطقه جی بود و قلعه بیرونک، قلعه‌ای بود که خارج از قلعه اصلی قرار داشته و احتمالاً مراودات بسیاری را با اماکنی قلعه اصلی داشت.
به جز قلعه بیرونک باقی منطقه را باغات و اراضی کشاورزی تشکیل می‌داد که تحت مالکیت ساکنین قلعه بیرونک بود. مجموعه این شرایط در شکل‌گیری و تداوم زندگی در بریانک تأثیر بسزایی داشت.

اربابان بریانک قدیم

بریانک قدیم دارای چند ارباب بود که نقش مؤثری در شکل‌گیری بافت جدید محله بریانک داشتند. : ارباب کمپانی، ارباب اعتماد، حاج مصطفوی و ارباب تهرانی از جمله اربابان بریانک بودند. این افراد سال‌ها مالکیت زمین‌های بریانک را در اختیار داشتند. ملک‌های ارباب کمپانی بیشتر در ضلع شمالی کوچه شهید قمی‌نژاد قرار داشت و املاک جنوب کوچه سرگرد مهاجر تا خیابان شهید عرب و بوستان هزار شهید به ارباب کمپانی تعلق داشت. این افراد در زمانی تصمیم گرفتند تا زمین‌های خود را میان رعایای بریانک تقسیم کنند. این کار باعث شد تا زمین‌های بریانک و هفت چنار تقسیم‌بندی شده و تحت تملک عامه مردم قرار گیرد. اما از دهه ۱۳۳۰ رشد واقعی بریانک با ورود مهاجرین آغاز شد. این اتفاق هم زمان با توسعه محله‌هایی مانند امامزاده حسن و محله آذری انجام شد و بریانک نیز از همان زمان رنگ و بوی شهرنشینی به خود گرفت. ورود مهاجرین در دهه‌های آینده سرعت گرفت تا بریانک به شکل امروزی خود درآمد.

دسترسی محله بریانک

محله بریانک از جمله محله‌هایی است که دارای چندین مسیر دسترسی است. اگر از جنوب تهران بخواهید به این منطقه بروید، خیابان قزوین بهترین مسیر دسترسی است و اگر از شمال تهران بخواهید خود را با این منطقه برسانید، بهترین مسیر دسترسی به بریانک از بزرگراه نواب فراهم می‌شود. همچنین بزرگراه نواب امکان دسترسی این محله را به بسیاری از مناطق تهران مانند محله ستارخان و محله‌های جنوب تهران مانند جوادیه، فلاح، نازی آباد و خزانه را امکان‌پذیر می‌کند.

حمل و نقل عمومی
حمل و نقل عمومی در بریانک دارای شرایط مناسبی است. خیابان قزوین در جنوب محله و بزرگراه نواب در شرق آن دارای خطوط بی‌آر تی مناسبی است که نقش مؤثری را در جابجایی مسافران بریانک دارند.

مترو بریانک
مترو بریانک در مجاورت خیابان نواب قرار گرفته است. مترو بریانک نیز دسترسی ساکنین بریانک را به مترو امکان‌پذیر نموده و می‌توان گفت که‌ایستگاه مترو بریانک امکان دسترسی مستقیم محله را به مترو امکان‌پذیر کرده است.

امکانات محله بریانک

محله بریانک از نظر امکانات دارای شرایط متوسطی است. باید در نظر داشت که این محله در بافتی قرار دارد که دسترسی به امکانات متنوع محلی در آن قدری دشوار است. شاید بتوان گفت که نزدیکترین مراکز خرید تهران نسبت به این محله، مراکزی مانند بازار امامزاده حسن و بازار عبدل آباد، بازار سلسبیل و بازار‌های خیابان ستارخان است. البته در این محله بازار تره بار بریانک هم جزء مکان‌هایی است که می‌توان مایحتاج روزانه را از این محل تأمین کرد. از امکانات قابل توجه بریانک بوستان‌های بریانک هستند. پارک‌های محله بریانک از جمله یادگاران زمان قلعه بیرونک هستند که هنوز در این محله وجود دارند و باعث شده‌اند تا بریانک نسبت به مناطق اطراف دارای سرانه فضای سبز مناسبی باشد. تقریباً در هیچ کدام از محله‌های اطراف بریانک سرانه فضای سبزی به مانند بریانک وجود ندارد. پارک­‌های معروف بریانک باغ­ حکیم، پارک هفت‌چنار، پارک ۲۲بهمن، پارک نور، پارک اعتماد، پارک خانواده و پارک ناظمی هستند.

خیابان­‌های معروف بریانک

خیایان گلستانی، خیابان حسام الدین، چهارراه رضایی، و خیابان عرب از جمله خیابان‌های معروف بریانک هستند.

بهترین خیابان‌های بریانک
بریانک دارای خیابان‌های متعددی است که همه این خیابان‌ها جای مناسبی برای زندگی است، اما اگر قصد داشته باشید از خیابان‌های معروف بریانک نیز بیشتر بدانید، می‌توان خیابان‌های گلستانی، حسام الدین، چهارراه رضایی و خیابان عرب هستند. خرید و فروش خانه و آپارتمان در این محدوده از بریانک پر رونق‌تر از باقی مناطق بریانک است.

محله بریانک برای زندگی

بریانک از نظر زندگی دارای شرایط مناسبی است. بریانک دارای دسترسی‌های خوبی به نقاط مرکزی تهران است و برای کسانی که شغل آن‌ها داخل محدوده مرکزی شهر تهران باشد، بسیار مناسب است. حمل و نقل عمومی و مترو نیز در این محله قوی بوده و با وجود مترو بریانک می‌توان انتظار داشت که این دسترسی‌ها به حمل و نقل عمومی شرایط مطلوبی را برای زندگی فراهم کند. از دیگر مواردی که درباره بریانک وجود دارد وجود فضای سبز کافی در این محله است. در حالی که بسیاری از محله‌های اطراف بریانک از نظر وجود فضای سبز دارای مشکلات بسیاری هستند، این محله از نظر فضای سبز سرانه زیادی را به خود اختصاص داده است. از طرفی دیگر باید امکانات محله بریانک را نیز امکاناتی متناسب با موقعیت این محله در بین باقی مناطق مجاور تحلیل کرد. امکانات آموزشی و فرهنگی بریانک نسبت به محله‌های مجاور خود بهتر بوده، ‌گر چه می‌توان انتظار داشت که چنین امکاناتی می‌بایست فراتر از وضعیت موجود باشد.

مشکلات محله بریانک

بریانک از طرفی دیگر دارای مشکلاتی است که از نوع مشکلات مناطق مرکزی تهران است. ترافیک محور‌های مواصلاتی بریانک بسیار شدید است. خیابان‌های قزوین و نواب بیشترین حجم ترافیک را به این محله تحمیل می‌کنند و آلودگی شدید هوا، از جمله موضوعاتی است که با این آلودگی ارتباط مستقیم دارد. بافت فرسوده از جمله مشکلات بریانک است. دو عامل باعث شده است تا بافت فرسوده در این محله وجود داشته باشد. عامل اول مربوط به بافت اجتماعی بریانک است که اهالی آن رغبت کمتری برای مشارکت در ساخت و نوسازی خانه‌های خود دارند و مشکل دیگر مربوط به برخی املاک قولنامه‌ای و خانه‌های فاقد سند در بریانک است. دلیل وجود این خانه‌ها نیز اعطای زمین‌ها به ساکنین قدیمی بریانک، بدون صدور سند است که این مشکل از گذشته تا به امروز پابرجا مانده است. مراکز خرید بریانک نیز عمدتاً از مراکز خرید کوچک مقیاس تشکیل شده‌اند و به همین دلیل اهالی بریانک برای دسترسی به مراکز خرید تهران به مناطق همجوار وابسته هستند. همچنین بافت ریز دانه و گاهی بافت دندانه‌ای در داخل کوچه‌های بریانک از دیگر مشکلات این محله است. بافت شهرسازی محله بریانک نیز بافتی متراکم است و بافت متراکم این محله به دلیل عرض کم معابر و گذر‌های بریانک است.

میدان بریانک
میدان بریانک از جمله مهمترین میادین و معابر محله است. میدان بریانک در غرب این محله قرار داشته و نقش مهمی را در اتصال معابر محله و دسترسی‌های آن دارد. میدان بریانک نقش مواصلاتی بسیار مهمی را در محله ایفا کرده و خیابان بریانک، خیابان دعوتی، خیابان عرب و خیابان نوری را به یکدیگر متصل می‌کند. میدان بریانک از طریق خیابان عرب به خیابان قزوین متصل شده است و به همین دلیل مهمترین نقش را در اتصال بریانک به خیابان قزوین دارد.

5/5 - (1 امتیاز)
خیابان ظفر دستگردی محله‌ای لوکس و گران قیمت
محله باغ آذری کجاست؟ محله‌ای قدیمی و سرسبز

پست های مرتبط

1 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید

  • پس دلیل نامگذاری بریانک قلعه بیرونی بوده
    تو همه وبسایت ها نوشتن ناصرالدین شاه تو این منطقه بریونی خورده بوده
    خیلی خوب شد که توضیح دادید

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
برای ادامه، شما باید با قوانین موافقت کنید

فهرست